Erotik Tabloları Nedeniyle Hapse Giren Boilly’nin ‘Uygunsuz’ Çalışmasındaki Çarpıcı Detayları Mutlaka Görmelisiniz!
Sanat tarihçisi Celil Sadık, Rokoko akımına ve bu dönemin en nadide eserlerinden biri olan Boilly’nin ‘Uygunsuz’ tablosuna dair harika bir değerlendirme paylaştı. Detaylarında kaybolarak büyüleneceğiniz ve altında yatan mesajı öğreneceğiniz tablonun ince detayları, altında yatan anlamlar ve analizi için lütfen ziyaret edin… ?
İlk kez 18. yüzyılın ikinci yarısında Fransa’da ortaya çıkan sanat akımı Rococo, mimarlık ve fotoğrafın yanı sıra tiyatro ve edebiyatta da izlerini bıraktı.
1761 yılında Fransa’da dünyaya gelen ve meslek hayatına 12 yaşında başlayan Louis-Léopold Boilly, bu akımın en önemli sanatçıları arasında yer alıyor!
Sanat tarihçisi Celil Sadık’ın Twitter hesabından Boilly’nin resimleri hakkında paylaştığı harika yorumu sizlerle paylaşacağız.
Twitter hesabında buradan, eğer Instagram hesabınız buradanUlaşabilirsin!
Öncelikle Boilly’nin çalışmalarına geçmeden önce biraz Rococo akımından bahsedelim.
Bu üslup Barok dönemden sonra ortaya çıkmış ve aslında Barok üslubuna bir tepki olarak doğmuştur. Barok eserlere örnek olarak hemen rastgele bir Caravaggio eseri düşünebilirsiniz.
(Çizelge: Aziz Thomas’ın Şüpheciliği, Caravaggio, 1602)
Rokoko, Barok üslubunun kurallarına, katı ölçülerine ve ağır atmosferine bir tepkidir. Dolayısıyla bu tarzdaki eserlerde ortaya çıkan renkler, figürler ve atmosferde bir yumuşaklık görülebilir.
(Çizelge: Sallanmak, Jean-Honoré Fragonard, 1767)
Rokoko döneminde hem bahisler hem de eserlerin eğri ve çizgileri yumuşaktır. Barok sanatında sıkça gördüğümüz ağır ve kasvetli konular yerine eğlenceli bahisler tercih edilmiştir.
Görüldüğü gibi Barok üslubuna göre çok eğlenceli bir üslup…
(Çizelge: Müzik Alegorisi, François Boucher, 1764)
İlk olarak Fransa’da ortaya çıkan rokoko, 18. yüzyılda tüm Avrupa’ya yayılmıştır. Bu dönemde zarafet, çekicilik, mizah ve erotizm ana konulardı ve Rokoko bu anlayışla kısa sürede ünlendi.
Rokoko kelimesi, süs havuzlarında kullanılan taş süsleme unsurlarını ifade eden Rocaille ile Barok kelimesinin İtalyanca karşılığı olan Barocca kelimelerinin mizahi bir şekilde tanıtılmasından oluşmaktadır. Bu nedenle Barok ile benzer özelliklere sahiptir. Örneğin, teatral etki için.
(Çizelge: Venüs’ün Zaferi, François Boucher, 1740)
Rokoko figürleri çok gösterişli giysiler içindedir. Hem atmosfer hem de figürlerin davranışlarıyla bir masal havası oluşmak üzere. Figürlerin tutumları genellikle flört ediyormuş gibi görünmelerine neden olur.
Bu dönemde eşcinsel ilgiler cüretkar bir şekilde fotoğraf sanatında yerini almaya başladı. Ama bu sahneler tabuları yıkacak, tepki verecek fotoğraflar değildi çünkü halk görmedi.
(Çizelge: La Toilette, François Boucher, 1742)
Rococo, sadece soyluların ve saray mensuplarının eğlendiği ve halkın bu partiye davet edilmediği bir parti hakkındaydı.
Yani bu fotoğraflar özel siparişlerdi. Bunlar, güçlü Fransız soylularının birbirlerine bildiriler göndermelerini emrettiği, geceleri sarayda dönen dedikoduların fotoğraflarıydı.
Bu fotoğrafları sadece onlar gördüğü için erotizmde sınır yoktu.
(Çizelge: Aşk ilanı, Jean-François de Troy, 1931)
Sanatçının 1795 yılında yaptığı ve Rokoko döneminin özelliklerini taşıyan ‘Uygunsuz’ eseriyle başlayalım…
Kompozisyonda üç figürümüz var.
Yatakta biri ortada duran iki kadın, solda obur ve oldukça arzulu bir şekilde bulundukları odaya girmeye çalışan bir erkek figürü. Hanımlar sabahlıklarıyla resmedilmiştir.
Hem yatak dağıldı hem de kadınların saçları, başları ve kıyafetleri dağıldı.
O dönemin giyim modasını çok uygun bir şekilde yansıtan bu eserdeki kadın figürleri, Rococo’nun her yerinde görebileceğiniz kırmızı yanaklı oyuncak bebekleri andırıyor.
Belli ki bir süre önce bir sevişme yaşanıyordu.
İfadelerin oldukça teatral olduğu bu sahnede merkezdeki hanımefendi bize dönerek seyirciyi bu erotik sahneye davet ediyor. Bize bakıp çapkın bir şekilde gülümserken, “Sence onu içeri almalı mıyız?”
Bu soruyu gözleriyle bize yöneltmeyi başaran bu figürün başı açık, saçları dağınık ve elinde şarap sürahisi olduğunu görüyoruz.
Bu dönemde bu hanımefendi hem kapıdaki adamın hallerinden hem de sanatçının fotoğrafa yerleştirdiği diğer detaylardan davetkar bir figür olarak yorumlanmalıdır.
Adamın suratına kapıyı kapatıp onu içeri almak istemiyor ama önemli değil.
Rokoko sanatında şaka vardır dedim. Burada bu şakanın erotik bir ruh haliyle hayat bulduğunu görüyoruz.
En solda, yatağın üzerindeki kadın figürü yine erotik bir şekilde bize bakıyor ve yavaşça gülümsüyor.
Bu detayı fark ettiğimizde Kapıdan girmek isteyen figürün biz olduğumuzu anlıyoruz. Bu süre zarfında erkekler kendi aralarında toplanmış, bu fotoğrafları izlemiş ve onlar hakkında sohbet etmişlerdir. Bu yüzden esere eril bir dille bakmak gerekir.
Bu noktada aslında kapıyı zorlayan bir rahatsızlık olduğumuzun farkına varırız. Ancak eserin başlığı bile mizahı vurgulamaktadır.
18. yüzyılda bir Fransız bu tabloya baktığında erotik anlamda etkilendiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Çünkü bu dönemde bu sabahlıklar adeta çıplaklık olarak algılanıyordu.
Ayrıca kadınların beyaz teni özellikle o dönemde dikkat çeken bir unsurdur. Beyaz tenin seksilik açısından çok değerli olduğu bu dönemde ressamın da bu durumu gözden kaçırmadığını görüyoruz.
Dolayısıyla sanatçı, eseri kim sipariş ettiyse, onun bir kaçamaklarına ya da fantazilerine yer vermiş diyebiliriz. Tabii eril dil dedim ama bu devirde Rokoko’ya yön veren kadınlar oluyor.
Özellikle Fransız hükümdarının metresleri ve yüksek rütbeli kişilerin eşleri yine bu tür eserler sipariş ederler. Ancak bir sahne kadın düzeni olduğunda orada daha çok erkek figürleri görüyoruz…
Kadınlar kıyafetlerini kapıyı kapatan sandalyeye attılar. Yani adam yine kıyafetlerin ‘engel’ oluşturduğu bir duruma düştü.
Hızla bu sandalyenin yanında yerde duran bayan ayakkabılarından birini görüyoruz.
?
Bu dönemlerde çıkmış bir kadın ayakkabısı görürseniz, ayakkabının sahibi olan kadının kompozisyondaki erkeklerden birini cinselliğe davet ettiğini rahatlıkla söyleyebilirsiniz.
Ve son!
Peki işi nasıl buldunuz? Yorumlara git…
